آیا استفاده از برد هوشمند در آموزش موثر است؟

طی چند سال اخیر بردهای هوشمند محبوبیت زیادی را کسب کرده اند و به نظر می‎رسد که کاربردشان به صورت گسترده‎ای رو به افزایش خواهد بود. کتاب‎هایی نظیر The Interactive Whiteboard Revolution (انقلاب وایت‎بردهای هوشمند) عمق و وسعت تغییری که این ابزار می‎تواند در تمرین کلاسی ایجاد کند را  تصدیق می‎کنند.
برای آنهایی که ممکن است هنوز با این فناوری آشنا نباشند، یک وایت‎برد هوشمند صفحه نمایش بزرگی است که به یک رایانه و یک ویدئو پروژکتور وصل می‎شود. پروژکتور میزکار رایانه را یر روی سطح تخته هوشمند به نمایش می‎گذارد و در آن کاربران، رایانه را با یک مداد، انگشت یا ابزار دیگری کنترل می‎کند. وایت برد هوشمند معمولا بر روی دیوار یا پایه قرار می‎گیرد. لوازم متنوعی از جمله سیستم‎های پاسخگویی دانش‎آموزان به صورت تعاملی همراه آن ها استفاده می‎شود.
با وجود اینکه خیلی از معلمان مشتاقانه وایت‎بردهای تعاملی را قبول کردند، تحقیقات کمی در رابطه با تاثیر آن بر موفقیت دانش‎آموزان در دسترس است. به هر حال در مطالعه‎‌ای که بر روی ۸۵ معلم و ۱۷۰ کلاس درس انجام شد، معلمان از وایت‎بردهای هوشمند برای تدریس چند درس استفاده کردند، آنها سپس همان دروس‎ را بدون استفاده از این فناوری به گروه متفاوتی از دانش‎آموزان آموختند.

آنچه از تحقیقات درباره استفاده از برد هوشمند به دست آمد

نتایج مطالعات نشان داد که به طور کلی استفاده از برد هوشمند ۱۶ درصد در افزایش موفقیت دانش‎آموزان تاثیرگذار بوده است. این بدین معناست که ما می‎توانیم از یک دانش‎‎آموز با بازده ۵۰ درصد موفقیت در کلاس بدون فناوری، توقع داشته باشیم که در صورت حضور در کلاسی با برد هوشمند ، به ۶۶ درصد افزایش یابد.
بعلاوه از روی آمار سه ویژگی اصلی وایت‎بردهای هوشمند ارتباط مهمی با موفقیت دانش‎آموزان دارند.
۱- دستگاه پاسخگویی دانش آموزان است؛ دستگاه رای‎گیری قابل‎حملی است که دانش‌آموزان جهت دستیابی به پاسخ‎های سوالات شان استفاده می‎کنند. سپس درصد دانش‎آموزانی که به جواب صحیح می‎رسند، بلافاصله بر روی برد به صورت نمودار میله‎ای یا نمودار مدور نمایش داده می‎شود. استفاده از دستگاههای رای‎گیری ۲۶ درصد در موفقیت دانش‎آموز تاثیرگذار است.
۲- استفاده از گرافیک و سایر ابزار بصری جهت ارائه اطلاعات است؛ این ابزار شامل تصاویر و ویدئوکلیپ‎های دانلود شده از اینترنت، سایت‎هایی نظیر Google earth، نمودارها و جداول می‎شوند. استفاده از این ابزار کمکی هم در ارتقای ۲۶ درصدی موفقیت دانش‎آموزان موثر است.
۳- برنامه هایی است که در وایت‎برد هوشمند هستند که معلمان می‎توانند جهت نشان دادن اینکه پاسخ صحیح کدام است یا ارائه اطلاعات به روشی غیر از روش های مرسوم استفاده کنند. این برنامه‎ها شامل کشیدن و انداختن پاسخ‎های صحیح در محل‎های خاص، بدست اوردن جواب های صحیح با کف زدن‎های مجازی و آشکار کردن اطلاعاتی که زیر اشیا مخفی شده‎اند، می‎شوند. این تمرینات ۳۱ درصد در افزایش موفقیت دانش‎آموز موثر است.

انچه ما در کلاس درس دیدیم

یکی از جالب‎ترین یافته های حاصل از این مطالعات این بود که در ۲۳ درصد موارد، معلمان بدون وایت‎برد هوشمند نتایج بهتری گرفته‎اند. برای مشخص کردن اینکه چرا این اتفاق افتاد ما ویدئوهایی از معلمانی که این بردها استفاده می‎کنند ضبط کردیم. با این کار بعضی از مشکلات بالقوه استفاده از این فناوری آشکار شد:
•    استفاده بیشتر از دستگاههای پاسخ دهی اما کم کاری کردن در  یافته‎ها. در بسیاری از کلاسهای درس معلمان به سادگی به این نکته اشاره کردند که چه تعداد از دانش‎اموزان به پاسخ صحیح رسیده‎اند، به جای اینکه علت برتری یک پاسخ نسبت به دیگری را بررسی کنند.
•    عدم سازماندهی یا تنظیم درست محتوا. در این موارد، معلمان بخش های ویدئویی که از اینترنت گرفته‎اند یا تصاویری را که می‎خواهند اطلاعات مهمی را در جداول دایره‎ای دیجیتالشان نمایش دهند را با هم ترکیب می‎کنند. سپس انها به سرعت به سراغ فلیپ چارت‎ها می‎روند، دانش‎آموزان با وجود اینکه تحت تاثیر گرافیک آن قرار می‎گیرند، زمانی جهت تجزیه و تحلیل و تعامل با یکدیگر در مورد محتوا را ندارند.
•    استفاده زیاد از عوامل بصری. صفحات فلیپ چارت دیجیتال پر از محرک‎های بصری‎ بودند ولی شناسایی محتوای حائز اهمیت در بین آنها دشوار بود.
•    توجه بسیار زیاد به ویژگی‎های خاص. برای مثال وقتی معلمانی که به نتایج بدتری از این فناوری رسیدند جهت نمایش پاسخ صحیح از ویژگی کف زدن مجازی استفاده کردند، به نظر می‎رسد تاکید بر ویژگی تشویق باشد تا تشریح کردن محتوا.

استفاده حداکثری از فناوری

این تحقیق در کل همانطور که ما در مورد تدریس خوب می‎دانیم، این که چگونه معلمان ممکن است از وایت‎بردهای هوشمند به طور موثرتر استفاده ‎کنند، پیشنهاد می‎کند. من انجام کارهای زیر را به شما توصیه می‎کنم.
• معلمان باید در مورد اینکه چگونه می‎خواهند اطلاعات را سازماندهی کنند، تامل کنند. آنها باید اطلاعات را در گروههای کوچک و معنی دار دسته بندی کنند ؛ قبل از اینکه شروع به تشکیل فلیپ‎چارت ‎کنند. وقتی محتویات را سازماندهی کردند، می‎توانند فلیپ‎چارت‎ها را جهت تکمیل، طراحی کنند. برای اطمینان از اینکه آنها به سرعت به سراغ فلیپ‎چارت‎ها نروند، معلمان می‎توانند فلیپ‎چارتهایی را وارد برنامه کنند که به آنها توقف در ارائه را یاداوری می‎کنند. بنابراین دانش‎آموزان می‎توانند اطلاعات جدید را پردازش و تحلیل کنند.
• فلیپ‎چارت‎های دیجیتال باید شامل عوامل بصری باشند اما ان عوامل باید به طور واضح بر روی اطلاعات مهم  متمرکز شوند. همچنین هیچ فلیپ‎چارت تنهایی نباید دارای عوامل بصری یا اطلاعات نوشته شده زیادی باشد.
• پس از پرسیدن یک سوال و رسیدن به پاسخ‎های دانش‎آموز با استفاده از دستگاههای رای گیری، به طور معمول معلم باید در رابطه با پاسخ صحیح  همراه با پاسخ‎های نادرست بحث کرده و از اینکه دانش‎آموزان تا حد امکان نظراتشان را بیان کنند اطمینان حاصل کنند.
•    هنگام استفاده از ویژگی‎هایی مانند تشویق مجازی، معلمان باید از اینکه دانش‎آموزان بر علت درستی یا نادرستی جواب متمرکز می‎شوند، اطمینان حاصل کنند. با اینکه این ویژگی‎ها می‎تواند درگیری زیادی با درس ایجاد کنند و مسلما به فضای کلاس درس جان می‎بخشد، آنها  همچنین می‎توانند حواس پرت کن باشند اگر بدون تمرکز دقیق بر محتوای ضروری استفاده شوند.
بردهای ‎هوشمند به عنوان ابزاری که تمرینات آموزشی را در کلاس درس ارتقا می‎دهد و نهایتا موفقیت دانش‎آموز را به همراه دارد، دارای پتانسیل بالایی است. هرچند به راحتی ادعا کردن اینکه استفاده از این ابزار و یا هر ابزار تکنولوژیکی دیگری می‎تواند به طور خودکار موفقیت دانش‎آموز را افزایش می‎دهد، اشتباه خواهد بود. با وجود این دستگاه و همه ابزارهای قدرتمند، معلمان باید با تامل از بردهای هوشمند بر طبق انچه ما از تمرین خوب کلاس درس می‎دانیم، استفاده کنند.